בעשורים
האחרונים התקדמו המחקר והידע בתחום ההתנהגות האובדנית אצל ילדות וילדים צעירים, ועם
זאת, המחקר, המניעה והטיפול בגילים אלו עדיין מצומצמים בהשוואה לעיסוק באובדנות בגיל
ההתבגרות. אף ששיעור מקרי ההתאבדות בגילים הצעירים (מתחת לגיל 14) הוא אכן קטן ביחס
לזה שבגיל ההתבגרות, יש חשיבות רבה להמשך המחקר בתחום ולפיתוח תוכניות למניעה וטיפול.
ראשית, כדי למנוע כל מקרה של מוות באשר הוא; שנית, כדי לקדם את הידע, דרכי המעקב והאבחון
שכן ייתכן שמספר מקרי ההתאבדות בגיל הצעיר גבוה מהמשוער; שלישית, כדי לשפר את חייהם
של ילדים וילדות צעירים שאף שאינם נוטלים את חייהם סובלים ממצוקה נפשית ורביעית, כחלק
מתהליך איתור מוקדם של סכנת התאבדות בגיל מבוגר יותר.
על אף שהתנהגות
אובדנית מטופלת לרוב במוקדי בריאות הנפש בקהילה, לבית הספר תפקיד מרכזי וחשוב במניעת
אובדנות, החל משלב החינוך היסודי ועד התיכון.
הדוח מתמקד
במענים למניעת אובדנות בבית ספר המותאמים לבתי הספר היסודיים ולראשית גיל ההתבגרות.
בחלקו הראשון נסקרת תופעת האובדנות בגיל הצעיר ומובא מידע עדכני על היקף התופעה, על
גורמי סיכון ועל גורמי חוסן. בחלקו השני מפורטים מענים בית ספריים למניעה וטיפול באובדנות
לפי סוגי המענה ומבנהו ובחלקו האחרון של הדוח מובא דיון העוסק בתובנות העולות מיישום
מענים אלו בבתי הספר.
في
العقود الأخيرة، تطوّر البحث وازدادت المعرفة في مجال السلوك الانتحاري لدى البنات
والأولاد صغار السنّ، إلا إنّ الأبحاث، المنع والعلاج في هذه السنّ ما زالت ضيّقة
النطاق بالمقارنة مع بحث الأفكار الانتحاريّة في سنّ المراهقة. برغم أنّ نسبة حالات الانتحار في سنّ صغيرة
(تحت سنّ 14) صغيرة مقارنةً لحالات الانتحار في سنّ المراهقة، إلّا أنّ هناك
أهميّة كبيرة للاستمرار في البحث في هذا المجال ولتطوير برامج للمنع والعلاج. أوّلًا،
لكي نمنع كلّ حالة موت أيًا كانت؛ ثانيًا، من أجل تطوير المعرفة، طرق المتابعة
والتشخيص، فقد تكون نسبة حالات الانتحار في سنّ صغيرة أكبر من المتوقّع؛ ثالثًا،
من أجل تحسين حياة البنات والأولاد صغار السنّ الذين لا يدركون أنّهم يعانون من
ضائقة نفسيّة، ورابعًا، كجزء من عمليّة التشخيص المبكّر لخطورة الانتحار في سنّ
أكبر.
بالرغم
من أنّ السلوك الانتحاري يعالَج غالبًا في مراكز الصحّة النفسيّة الجماهيريّة،
تلعب المدرسة دورًا مركزيًا ومهمًا في منع الأفكار الانتحاريّة، بدءًا من مرحلة
التربية الابتدائيّة وانتهاءً بالمرحلة الثانويّة.
التقرير
يسلّط الضوء على الخدمات والبرامج التي تهدف إلى منع الأفكار الانتحاريّة في
المدرسة، والملائمة للمدارس الابتدائيّة ولبداية سنّ المراهقة. يستعرض القسم
الأوّل ظاهرة الأفكار الانتحاريّة في سنّ صغيرة، ويعرض معلومات محدّثة عن حجم
الظاهرة، عوامل الخطورة وعوامل الحصانة. يفصّل القسم الثاني من التقرير الخدمات
والبرامج المدرسيّة لمنع وعلاج الأفكار الانتحاريّة وفقًل لنوع البرنامج ومبناه،
بينما يطرح القسم الأخير من التقرير نقاشًا حول الاستنتاجات التي يتمّ التوصّل
إليها من تطبيق هذه البرامج في المدارس.